ان اف تی (NFT)
شاید شما هم با یک جستجوی کوتاه در دنیای وب و سایت های خبری آنلاین، با یکی از ارزهای دیجیتال با نام ان اف تی NFT و قیمتهای عجیب و غریب آن که طرفداران زیادی در دنیای هنر دارد آشنا شده باشید. NFT یکی از کاربرد های بلاک چین و از مباحث به روز در دنیای ارز های دیجیتال یا همان Cryptocurrency ها است. ای بای در این مقاله قصد دارد در مورداینکه ان اف تی چیست و در مورد کاربردها و ویژگیهای این فناوری جدید یا همان ارز دیجیتال که طرفداران زیادی دارد صحبت کنیم.
توکن چیست؟
ما قبل از اینکه به بررسی NFT بپردازیم، در ابتدای مقاله باید کاربران عزیز را با مفهوم توکن آشنا کنیم. توکن یک شی دیجیتال و یک دارایی است که در بستر ثبت سیستم اطلاعات و گزارش یا همان بلاک چین پیاده سازی شده است. که امکان ذخیره، تبادل، خرید و فروش توکنهاToken با استفاده ازکیفهای رمز ارزها وجود دارد. ارزش هر Token به وسیلهی ماهیت آن توکن و پشتوانه ی آن و بازار تعیین میشود. به عنوان یک مثال ساده یک توکن میتواند برای خرید و فروش زمین مورد استفاده قرار گیرد و هر عدد توکن به معنای یک متر زمین باشد. یا یک توکن برای تبادلات ارزی به جای دلار مورد استفاده کاربر قرار بگیرد مانند توکن تتر یا Tether.
تاکنون چندین هزار توکن یا ارز دیجیتال مختلف در بستر بلاک چینهای مختلف بوجود آمده و مورد استفاده قرار گرفتهاند. در این مقاله جا دارد بگوییم که توکن Token با رمز ارز متفاوت است، رمز ارز دارای یک بستر ثبت و ذخیره اطلاعات یا همان بلاک چین خاص خود است، مانند اتریوم و تتر، اما توکن ها دارای این خاصیت نیستند و بر روی بستر یک سیستم بلاک چین دیگر، به وسیلهی کدها و قرارداد های هوشمند پیاده سازی میشوند.
انواع توکن Token
توکنها در حالت کلی به دوبخش اصلی تقسیم میشوند:
قابل معاوضه (Fungible Token)
غیر قابل معاوضه (NFT (Non-fungible Token
توکن های قابل معاوضه (Fungible Token)
به Token های قابل معاوضه میگویند که مثل آن وجود دارد و میتواند با یک توکن دیگر نظیر آن معاوضه شود. به عنوان یک مثال ساده فرض کنید شما یک اسکناس ۱۰۰ هزار تومانی دارید، اگر این اسکناس را با یک اسکناس ۱۰۰ هزار تومانی دیگر عوض کنید، در ماهیت دارایی شما تفاوتی ایجاد میشود؟ مسلما خیر، بنابراین اسکناسهای پول، سکههای فلزی، ژتونهای بازیهای کارتی و… را میتوان به نوعی جزء توکن قابل معاوضه به حساب آورد.
توکن های غیر قابل معاوضه (NFT (Non-fungible Token
نوعی دیگر از Token ها وجود دارد که برخلاف توکنهایی قابل معاوضه که در بخش بالایی توضیح داده شد. یعنی توکن های غیر قابل معاوضه، به این Token ها اصطلاحا (NFT (Non-fungible Token میگویند. توکنهای غیر قابل معاوضه را نمی توان با هیچ توکن دیگری معاوضه کرد. هر توکن غیر قابل معاوضه، ماهیت منحصر به فردی دارد. به عنوان مثال ساده سند خانه، کارت بانکی شما، مالکیت یک اثر هنری و یا مدرک تحصیلی، از نمونههای توکن غیر قابل معاوضه میباشد. شما نمیتوانید سند خانهی خودتان را با سند خانهی دوستتان تعویض کنید. در بلاک چین اتریوم، این نوع توکن، با استاندارد ERC721 ساخته میشود.
ان اف تی چیست؟
با توجه به توضیحات بالا، ان اف تی NFT در واقع همان توکن غیر قابل تعویض است که بر روی بلاک چین ساخته شده است. پیش تر، تنها امکان ساخت این توکن بر روی اتریوم فراهم بود، اما امروزه بسترهای مختلفی در بلاک چینهای مختلف برای ساخت این نوع توکن ایجاد شده است. البته هنوز هم بلاک چین اتریوم از بزرگترین پلتفرم های ساخت توکن می باشد. از آنجایی که NFT قابل معاوضه نمی باشد، بنابراین میتوان برای امور مربوط به ثبت مالکیت حقوقی و معنوی، از آن استفاده کرد. مانند سند خودرو، سند ملک، مالکیت یک نقاشی دیجیتال و ثبت آثار هنری. یکی از مباحث داغ در بازار جهانی NFT، فروش نقاشی های دیجیتالی است که یک مدت سرو صدای زیادی در بازار رمز ارز ها کرده بود.
ان اف تی چگونه کار می کند؟
همانند رمز ارز های دیجیتالی در بلاک چین ساخته میشود. شما میتوانید آن را از بازارهای خرید NFT و یا از یک شخص دیگر خریداری و در کیف پول خود نگهداری کنید. وقتی شما مالک یک NFT شده اید، در واقع مالک یک توکن غیر قابل تعویض هستید که با توکن های قابل تعویض تفاوت عمدهای دارد. یک Token های قابل تعویض، در بازارهای معاملاتی با قیمت مشخصی به فروش میرسد. اما وقتی شما صاحب یک توکن NFT باشید، قیمت آن را در بازار شما تعیین میکنید. میتوانید در بازارهای فروش و یا به شخص دیگری، با قیمت بالاتر و یا پایین تر، NFT خود را به فروش برسانید. بنابراین همه چیز در بازار توکن ان اف تی در دست شماست.
ویژگی های ان اف تی (NFT)
توکن های NFT دارای ویژگیهایی خاصی هستند که در این بخش به مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- خاص بودن: از مهم ترین ویژگی های توکن ان اف تی، خاص بودن آن است. با توجه به کد های نوشته شده و داده های ذخیره شده در یک توکن غیر قابل تعویض است. بنابراین این ویژگی باعث خاص بودن توکن NFT شده است.
- کمیاب بودن: یکی از دلایل اینکه توکن NFT نسبت به توکن های عادی از اهمیت و قیمت بالاتری برخوردار هستند، به علت کمیاب بودن آنها در بازار جهانی میباشد.
- غیر قابل تقسیم: از دیگر ویژگی های توکن NFT، غیر قابل تقسیم بودن یا همان Indivisible بودن آنهاست. برخلاف سایر ارز های دیجیتال (یا به عنوان مثال اسکناسها) که میتوان آنها را به بخشهای کوچکتر تقسیم کرد. در توکن NFT این مورد امکان پذیر نمیباشد.
- امکان ثبت مالکیت: با توجه به خاص بودن NFT، میتوان از ان اف تی برای ثبت مالکیت استفاده کرد.
- غیر قابل جعل و هک: با توجه به ماهیت این توکنها و پیاده سازی آنها در بستر بلاک چین، امکان جعل، تغییر داده ها، هک کردن آنها تقریبا نزدیک به صفر است و تنها مالک توکن ان اف تی میتواند آنها را به غیر انتقال دهند.
- قابل انتقال: یکی دیگر از خاصیت های توکن ان اف تی امکان انتقال آن هست. همانطور که شما سند خانه را میتوانید به نام یک شخص دیگر بزنید، NFT هم این قابلیت را به مالک اثر می دهد که از طریق کیف پول ارز دیجیتال خود یا همان ولت، آن را به کیف پول شخص دیگری منتقل کنید. در بازارهای جهانی خرید و فروش NFT اینکار به وفور انجام میشود.
قابلیت های ان اف تی NFT
از معروف ترین قابلیت های NFT، خرید و فروش آثار هنری و نقاشی های دیجیتال است. اما با توجه به ویژگی هایی که ان اف تیNFT دارد، در زمینههای دیگری هم استفاده میشود:
- کالای لوکس وکلکسیونی: همانطور که در دنیای واقعی، اشیاء آنتیک و کمیاب، قابل کلکسیون کردن هستند، در بلاک چین و بازار های ان اف تی NFT نیز میتوان کالاهای دیجیتالی را کلکسیون کرد، مانند کارتهای بازی.
- ثبت آثار هنری: میتوان مالکیت معنوی یک اثر هنری را مانند یک نقاشی و یا یک موسیقی را در قالب NFT در آورد. در این صورت هیچ شخص دیگری نمیتواند بر آن اثر ادعای مالکیت داشته باشد.
- گیم: گیمرها میتوانند داراییهای داخل بازی را در قالب NFT نگهداری و استفاده کنند. مانند خرید زمین در بازی، خرید اسلحه و skin. یکی از مواردی که بنابر گفتهی فعالان در صنعت گیمینگ، دارای آینده ی روشنی است، استفاده از توکنNFT در بازی های ویدیویی میباشد.
- ثبت مالکیت دارایی ها: به وسیلهی توکن NFT حتی میتوان مالکیت داراییهای فیزیکی را به صورت دیجیتالی ثبت کرد. به عنوان مثال ثبت سند یک خانه، یک ماشین، مدرک تحصیلی و مواردی از این قبیل را میتوان با استفاده از توکن NFT در بلاک چین پیاده سازی نمود.
روش خرید ان اف تی NFT
خرید NFT فرایند پیچیده ای ندارد، شما نیاز به یک کیف پول ارز دیجیتال یا همان ولت دارید. سپس با افزایش سقف اعتبار حسابتان به وسیلهی صرافیهای رمز ارز موجود در بازار، میتوانید از فروشگاههای مختلفی که برای خرید و فروش NFT ساخته شدهاند، به خرید NFT مورد نظر خود بپردازید. علاوه بر شاپینگ ها، از بقیهی پلتفرمهای موجود نیز میتوان عملیات خرید را انجام داد، مانند خرید از یک شخص دیگر، خرید از حراجیها و یا خرید درون برنامهای بازیها و نرم افزارها اشاره کرد.
شاپینگ های ان اف تی NFT
گزارشی که به وسیله ی NFT Market Report ارائه شده، حاکی از این امر است که ارزش مارکت NFT به بیش از ۴۰ میلیارد دلار رسیده است.
در زیر، لیستی از بزرگترین شاپینگ ها و با ارزشترین مارکتهای NFT را معرفی می کنیم:
- OpenSea
- Rarible
- NBA Top Shot
- Binance
- Nifty Gateway
- SuperRare
معایب ان اف تی NFT
تا اینجای مقاله از مزایا و ویژگیهای توکن NFT گفتیم و حالا در مورد معایب ان اف تی NFT هم صحبت می کنیم.
ای بای در لیست زیر به برخی از جنبههای منفی NFT را نشان میدهد:
- امکان خرید تنها توسط رمز ارز اتر: همانطور که گفته شد، اصلی ترین بستر تولید توکن NFT، بلاک چین اتریوم است. بنابراین برای خرید NFT در این بستر، کاربران و خریداران اثر نیاز به رمز ارز اتر (Ether) دارند. اما خیلی از کاربران علاقه مند هستن تا با پول بانکی (همان ارز فیات) خود بتوانند به خرید و فروش NFT بپردازند.
- ساده کردن کاربرای کلاهبرداران: یکی از معایب بسیار مهم NFT همین بحث کلاهبرداری است و سوالی که در این زمینه مطرح می شود یک نقاشی دیجیتال خیلی ساده تشکیل شده از چند پیکسل، دهها و صدها میلیون دلار به فروش میرسد! از کجا معلوم میشود که خریداران و فروشندگان این نقاشی در حال پولشویی نیستند؟
- عدم اطمینان بسیاری از کاربران ارز دیجیتال به NFT: با توجه به موردی که در بخش بالا اشاره شد، بسیاری از کاربران، NFT را تنها کلاهبرداری مدرن میدانند. نه میتوان گفت که این حرف درست است و نه میتوان گفت که غلط است. پروژهی NFT به خودی خود مشکلی ندارد و یکی از فناوریهای نوین است که بسیار پر کاربرد است. اما به علت سوء استفاده از آن، بسیاری از کاربران دید مثبتی نسبت به NFT ندارند.
- امکان از دست رفتن دارایی کاربران: این مورد یکی از مشکلاتی است که در تمامی سیستمهای بلاک چینی وجود دارد. NFT هم از این قاعده مستثنا نیست. به علت اینکه در بلاک چین هیچ سازمان مرکزی وجود ندارد، بنابراین با گم کردن و فراموش کردن کلید خصوصی و یا mnemonic کدها کل دارایی کیف پول کاربر از بین میرود و هیچ کسی امکان بازگرداندن دارایی وجود ندارد.
نتیجه گیری
ان اف تی یکی از جدیدترین فناوریهای مدرن است که در سالهای اخیر به طور گسترده در صنعتهای مختلفی مورد استفاده کاربران قرار گرفته است.ای بای در این مقاله به بحث در مورد توکن ان اف تی NFT و بخش های مختلف آن پرداختیم. آمارها نشان میدهند که استفاده از NFT در صنعت های مختلف هر روز در حال افزایش است. طی یک گزارشی که جدیدا در صفحات وب منتشر شده است پیش بینی میکند که تا سال ۲۰۳۰، ارزش بازار جهانی NFT از ۲۳۱ میلیارد دلار عبور خواهد کرد. بنابراین میتوان به آینده ی ان اف تی NFT امیدوار بود.
