واقعیت افزوده (AR) چیست؟
واقعیت افزوده یا همان Augmented Reality یک حالت فیزیکی زنده ، مستقیم یا غیرمستقیم است، که اشیاء مجازی را اطراف دنیای واقعی افراد به آن اضافه میکند. این اشیاء مجازی برپایه تولیدات کامپیوتری که از طریق دریافت و پردازش اطلاعات کاربر توسط حسگرهای ورودی مانند صدا، ویدئو، تصاویر گرافیکی یا دادههای GPS میباشد ایجاد میشود. در واقعیت افزوده AR معمولاً چیزی کم نمیشود بلکه فقط اشیاء اضافه میشود. همچنین واقعیت افزوده تا حدودی شبیه به واقعیت مجازی است که توسط یک شبیهساز یا همان سیمولاتور، دنیای واقعی را کاملاً شبیهسازی میکند. در واقعیت افزوده بخشی از اطلاعاتی را که کاربر درک و مشاهده می کند ، در دنیای واقعی وجود دارند و بخشی دیگر توسط کامپیوتر ساخته و افزوده شدهاند. ای بای در این مقاله قصد دارد کاربران دنیای دیجیتال را با واقعیت افزوده یا همان AR و کاربرد آن در زمینه توسعه کسب و کار آشنا کند.
واقعیت افزوده (AR)
واقعیت افزوده AR یک ویژگی است که در آن برخی المان ها ، اشیاء و عناصر خارجی طراحی شده توسط کامپیوتر را در دنیای واقعی اضافه و نمایش می دهد. این اشیاء مجازی بر اساس تولیدات کامپیوتری که از طریق دریافت و پردازش اطلاعات کاربر توسط سنسورهای ورودی مانند صدا، ویدئو، تصاویر گرافیکی یا دادههای GPS میباشد ایجاد میشود. در واقعیت افزوده AR معمولاً چیزی کم نمیشود بلکه فقط اشیاء به دنیای واقعی اضافه میشود. واقعیت افزوده تا حدودی شبیه به واقعیت مجازی است که توسط یک سیمولاتور، دنیای واقعی را کاملاً شبیهسازی میکند. در واقعیت افزوده بخشی از اطلاعاتی را که کاربر درک و مشاهده می کند ، در دنیای واقعی وجود دارند و بخشی دیگر توسط کامپیوتر ساخته و افزوده شدهاند.
در واقعیت افزوده، اشیاء سریعا به تصاویر واقعی اضافه می شوند و بهطور هوشمند مرتبط با عناصر محیطی میباشند(مانند نمایش لحظه ای امتیاز مسابقات ورزشی در زمان پخش از تلویزیون ) . با کمک فناوری پیشرفته ی واقعیت افزوده AR میتوان داده های مرتبط به دنیای واقعی پیرامون کاربر را به صورت تعاملی و دیجیتالی به او ارائه کرد. همچنین کاربر میتواند اطلاعات مرتبط با محیط و اشیاء اطراف را بر روی دنیای واقعی اضافه کرد. ایده اولیه واقعیت افزوده اولین بار در سال ۱۹۹۰ توسط توماس کادل کارمند بوئینگ مطرح شد.
واقعیت افزوده (AR) چشم سوم هوشمند کاربر است که با مشاهده لایه دیجیتالی هوشمندی که از زاویه ی دید دوربین موبایل یا تبلت یا وبکم و … روی دید کاربر قرار میگیرد و به این طریق واقعیت های افزوده ای، اطلاعات و یا اشیاء جدیدی را به محیط واقعی اضافه میکند . واقعیت افزوده باعث تعامل بیشتر مشتری و برند شده و باعث شهرت برند در بکارگیری فناوری های جدید می شود و همچنین مشتری را در دنبال کردن اخبار و حوادث جدید برند ترغیب میکند.
برای درک بهتر واقعیت افزوده تصور کنید از طریق دوربین تلفن هوشمندتان به یک جسم خارجی که می تواند کاتالوگ یک محصول ، یک ساختمان ، پوستر ، بیلبوردهای تبلیغاتی شهری و … باشد نگاه میکنید ، نرم افزار واقعیت افزوده آن را شناسایی میکند و ناگهان تصویر متحرک میشود ، اطلاعاتی راجع به آن در صفحه ظاهر می گردند ، اشیاء سه بعدی نمایش داده میشوند و ویدیو و یا انیمیشن به اجرا در می آید ، مهمتر از همه این که شما می توانید با این اشیاء تعامل داشته باشید.
بررسی کاربردهای واقعیت افزوده
واقعیت افزوده در ورزش
نمونه های ساده واقعیت افزوده را می توان در مسابقات ورزشی مشاهده نمود ، مثلا در مسابقات اتومبیل رانی سرعت را بر روی خودروها نمایش داد و یا در مسابقات وزنه برداری اطلاعات ورزشکار و وزنه را نمایش دهد .
بازیهای ویدئویی دستی
بوسیله «کارت واقعیت افزوده» می توان برای کنسول های بازی با استفاده از دوربین مخصوص، بازی کرد.
نرمافزارهای کاربردی
با توجه به گسترش سریع گجت های هوشمند مانند (Smart Phones) به عنوان اصلیترین گجت سختافزاری برای واقعیت افزوده میتوان به گسترش روزافزون نرمافزارهای کاربردی در زمینه های مختلف اشاره کرد. از جمله ی این نرم افزارها می توان نرم افزار املاک ، دکوراسیون داخلی و فروش لوازم دکوراتیو را اشاره کرد .
استفاده از واقعیت افزوده در آموزش و پرورش در چند دهه اخیر پیشرفت چشمگیری داشتهاست و از طرفی با افزایش سطح استفاده از وسایل همراه در این زمینه، بهرهبرداری از این فناوری به شدت رو به رشد میباشد. امروزه می توان با کمک نرم افزارهای واقعیت افزوده ویدیو های کمک آموزشی برای محتوای درسی نمایش داد ، کتاب و مجلات چند رسانه ای ایجاد کرد , اعضا داخلی بدن را مشاهده نمود ، نحوه اسمبل کردن قطعات تجهیزات را آموزش داد و هزاران محتوای مفید دیگر را تولید کرد .
استفاده از واقعیت افزوده در آموزش سطوح مختلف تحصیلی
یکی از مهمترین و رایجترین استفادههایی که از این فناوری میشود در کتابهای واقعیت افزوده است. اصطلاحاً به این گونه کتابها، جادویی گفته میشود. این کتابها شباهت زیادی به کتابهای معمولی دارند با این تفاوت که کاربر با استفاده از گجت های مانند عینکهای مخصوص واقعیت افزوده ، گوشی موبایل و یا تبلت هنگام مشاهده صفحات کتاب، اشکال به صورت سه بعدی دیجیتالی که بیرون از کتاب ایجاد شدهاند را نیز میبیند.
از جمله دیگر موارد آموزشی می توان به نرم افزارهای تعمیرات تجهیزات الکترونیکی اشاره کرد که نحوه جدا سازی و اسمبل کردن قطعات را مرحله به مرحله نمایش داد . در رشته های معماری نیز می توان نمای سازه ها را قبل از ساخت مشاهده نمود و حتی دکوراسیون داخلی را در آن نشان داد.
این تکنولوژی در حوزه کسب و کار نیز نفوذ پیدا کرده است. شما میتوانید با اپلیکیشنهای واقعیت AR/VR به راحتی بدون اینکه به فروشگاه بروید، لباسهای مختلف را امتحان کنید، تغییر دکور خانه را تغییر دهید یا در خانهای که هنوز ساخته نشده قدم بزنید. فروشگاهها نیز با این فناوری در فضای بسیار کمتر میتوانند محصولات خود را ارائه نمایند. در حوزه بازاریابی و تبلیغات این فناوری با ایجاد محیط متفاوت میتوانند تجربه فراموش نشدنی برای مشتریان بالقوه خود خلق نمایند. این تکنولوژی در حال توسعه در حوزه پزشکی در درمان بیماریهای روانشناسی (وحشت، اضطراب، اختلالات عصبی و…)، در کشاورزی (کنترل رشد گیاهان، نظارت بر تجهیزات و…)، گردشگری و سایر حوزههای مختلف است.
با وجود آنکه خرید اینترنتی در دو دههی گذشته با نرخ رشد فوقالعادهای افزایش یافته؛ اما اهمیت فروشگاههای فیزیکی و قابل رویت همچنان پابرجا باقی مانده است. این موضوع غالبا ناشی از آن است که فروشگاههای اینترنتی هنوز قادر به برقراری ارتباط واقعی بین خریدار با محصولات قابل فروش خود نیستند. این بدین خاطر است که معمولا مشتری خرید خود را از یک مجرا آغاز میکند و در مجرایی دیگر به پایان میرساند؛ بدین مفهوم که مشتری هنگام خرید اینترنتی، قادر به مشاهدهی محصول مورد نظرش از نزدیک نیست.
مشتریان باید نسبت به تصمیمات خود دربارهی خریداری محصولات، احساس اطمینان کافی داشته باشند و تنها نمایش تصاویر مسطح، ابعاد یا مشخصات محصول نمیتواند با رابطهای که مشتری در زمان واقعی و در محیط زندگی واقعی خود با محصول برقرار میکند، جایگزین شود. بااینحال، فناوری واقعیت افزوده از طریق واقعیتبخشی به محصولاتی که هنگام خرید الکترونیکی تنها تصاویری بیش نیستند، خریداران اینترنتی را به نحو کاملا متفاوتی با محصولات دلخواهشان آشنا میکند.
فرق بین فناوریهای واقعیت افزوده و واقعیت مجازی
همانطور که اشاره شده واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، هر دو بر پایه تصاویر ایجاد شده توسط گجت های هوشمند مانند کامپیوتر یا تلفن همراه میباشند. بااینحال وجه تمایز این دو در این است که در واقعیت مجازی (VR) کلیه عناصر درک شده توسط کاربر، ساخته شده توسط کامپیوتر هستند. اما در واقعیت افزوده (AR) بخشی از اطلاعاتی را که کاربر درک میکند، در دنیای واقعی وجود دارند و بخشی توسط کامپیوتر ساخته شدهاند. با اینکه واقعیت مجازی (VR) نیازمند گجت های خاص خود میباشد، از واقعیت افزوده (AR) میتوان با ابزارهای سادهتری مانند اپلیکیشنها و نرمافزارهای قابل نصب بر روی تبلتها و گوشیهای هوشمند استفاده نمود که قابلیت افزودن امکانات واقعیت افزوده را دارند.
با نصب این نرمافزارها، تصاویر توسط دوربین گوشی هوشمند و سایر سنسورها مانند میکروفون، GPS و… به عنوان ورودی دنیای واقعی به نرمافزار واقعیت افزوده داده میشود، سپس پردازش تصویر انجام شده و متناسب با آن، اطلاعات دیجیتالی که میتواند تصاویر، صدا و. . . باشد قابل استفاده میباشد. علاوه بر آن امکان مشاهده محتوای واقعیت افزوده از طریق هدستهای AR مانند HoloLens نیز وجود دارد.
انواع واقعیت افزوده در اپلیکیشنها
مبتنی بر الگو (Pattern Based)
این اپلیکیشنها معمولاً با شناسایی یک الگو توسط دوربین، محتوای دیجیتالی مرتبط با آن را در اختیار کاربر قرار میدهند. این الگو میتوان یک تصویر یا لوگو باشد. به عنوان مثال هنگامی که در هر کجا با گوشی خود آرم یک هتل را اسکن میکنید، میتوانید از ظرفیت هتل، امکانات آن، منو غذا و لیست قیمتهای آن مطلع شوید. این الگو میتواند یک تصویر باشد. کاربرد این فناوری در حوزه گردشگری در حال توسعه است. شما میتوانید با مشاهده تصاویر یک بروشور توسط دوربین، از مکان دقیق، مسیرهای دسترسی و امکانات موجود در هر مسیر اطلاعات کافی کسب نموده و سایر تصاویر مقصد سفرتان را ببینید.
مبتنی بر مکان (Location Based)
در این فناوری واقعیت افزوده، مکان جغرافیایی کاربر با استفاده از GPS بدست آمده و محتوا بر اساس مکان جغرافیایی کاربر نمایش داده میشود. به عنوان مثال فرض کنید برای خرید خانهای وارد منطقهای میشوید و با قدم زدن در هر خیابان، موارد قابل فروش و امکانات هر کدام از خانهها نمایش داده میشود.
مبتنی بر بدن (Gesture Based)
در این فناوری با دوربینهای متعدد و حرکات مختلف بدن تشخیص داده شده و دستورات را دریافت میکند.
انواع روشهای مشاهده محتوای واقعیت مجازی
محتوای فناوری واقعیت مجازی معمولاً به دو شکل قابل مشاهده است. در نسلهای قدیمیتر هدستهای واقعیت مجازی، مشاهده محتوا از طریق گوشیهای هوشمند است که در مقابل هدست جای میگیرند. در این نوع مشاهده محتوا، امکان حرکت و تعامل با آنچه که مشاهده میشود وجود ندارد و تنها میتوان محتوای از قبل آماده شده را مشاهده نمود. مزیت آن ارزان بودن هدستهای مربوطه و تعداد بیشتر کاربران آن در سراسر دنیا است که این هدستها را در اختیار دارند.
در نوع پیشرفتهتر مشاهده محتوای VR، از طریق هدستهای حرفهای واقعیت مجازی نظیر Oculus، HTC و play station است که محتوای مربوطه از طریق کامپیوترهایی با پیکرهبندی بالا پردازش و به کاربر نمایش داده میشود. در این شرایط، امکان تعامل کاربر با محتوای مشاهده شده از طریق سنسورها و کنترل هایی که در اختیار اوست فراهم شده است و به عنوان مثال میتواند چراغی را روشن نموده یا درب را باز و بسته نماید. در این شرایط ممکن است سناریوهای مختلفی توسط کاربر طی بشود و تجربهای بسیار نزدیکتر به واقعیت را پشت سر بگذارد.
کاربردهای واقعیت افزوده و واقعیت مجازی
از قابلیتهای AR/VR در حوزه شهر هوشمند استفاده بسیاری میگردد. این فناوری با بهبود تجسم المانها، روند برنامهریزی و توسعه شهری را از نقشهها و ماکتها، به تخیل و ابتکار و مقایسه سناریوهای مختلف در زمان کمتر واگذار کرده است. علاوه بر این، در مقایسه با سناریوهای مختلف برنامهریزی شهری، تکنولوژی VR برای دقت در مسائلی که از چشم دور میماند، استفاده میشود.
بیشترین قابلیت AR/VR در آموزش است. در کلاسهای آموزشی با این فناوری بهرهوری زمانی افزایش یافته و با تجسم و تعامل کاربر با عناصر موجود و شبیهسازی شده، فرایند آموزش جذابتر و سادهتر میگردد. این قابلیتها موجب گردیده این فناوری در حوزه آموزشهای تخصصی و خطرناک مانند حوزه نظامی و پزشکی توسعه یابد
این فناوری در حوزه کسب و کار نیز نفوذ پیدا کرده است. شما میتوانید با اپلیکیشنهای AR/VR به راحتی بدون اینکه به فروشگاه بروید، لباسهای مختلف را امتحان کنید، تغییر دکور خانه را تغییر دهید یا در خانهای که هنوز ساخته نشده قدم بزنید. فروشگاهها نیز با این فناوری در فضای بسیار کمتر میتوانند محصولات خود را ارائه نمایند. در حوزه بازاریابی و تبلیغات این فناوری با ایجاد محیط متفاوت میتوانند تجربه فراموش نشدنی برای مشتریان بالقوه خود خلق نمایند.
اکنون این فناوری در حال توسعه در حوزه پزشکی، درمان بیماریهای روانشناسی (وحشت، اضطراب، اختلالات عصبی و…)، در کشاورزی (کنترل رشد گیاهان، نظارت بر تجهیزات و…)، گردشگری و سایر حوزههای مختلف است.
تحول در کسب و کار با استفاده از واقعیت افزوده
در طول ۲ سال گذشته، واقعیت افزوده از یک فناوری سرگرمکننده در قالب بازیهایی چون پوکمون گو، به عرصهی نبرد جدیدی تبدیل شده است که اکثر غولهای فناوری مشغول سهمخواهی از آن هستند. در خصوص چارچوبهای نرمافزاری، کمپانی اپل سال گذشتهی میلادی با عرضهی ARKit (کیت واقعیت افزوده)، بزرگترین اقدام قابل توجه را در این رابطه انجام داد و به دنبال آن کمپانی گوگل نیز ARCore (هستهی واقعیت افزوده) خود را منتشر کرد. در همین حال، کمپانی های فعال در دنیای سختافزار بر سر عرضهی بهترین عینک واقعیت افزوده، مشغول رقابتی تنگاتنگ با یکدیگر هستند.
در دنیای فناوری، تقاضای شگرفی برای واقعیت افزوده در جریان است و اغلب صنایع، مشغول یافتن شیوههای مختلف بهکارگیری واقعیت افزوده در جهت ارتقاء و بهبود کسبوکارهای خود هستند. بااینحال از بین تمام بخشهایی که واقعیت افزوده بر آنها تاثیرگذار بوده است، حوزهی تجارت الکترونیک احتمالا بیشترین تأثیر را خواهد پذیرفت و این مسئله منجر به دگرگونیهای زیادی در جامعه خواهد شد.
با وجود آنکه خرید اینترنتی در دو دههی گذشته با نرخ رشد فوقالعادهای افزایش یافته؛ اما اهمیت فروشگاههای فیزیکی و قابل رویت همچنان پابرجا باقی مانده است. این موضوع غالبا ناشی از آن است که فروشگاههای اینترنتی هنوز قادر به برقراری ارتباط واقعی بین خریدار با محصولات قابل فروش خود نیستند. این بدین خاطر است که معمولا مشتری خرید خود را از یک مجرا آغاز میکند و در مجرایی دیگر به پایان میرساند؛ بدین مفهوم که مشتری هنگام خرید اینترنتی، قادر به مشاهدهی محصول مورد نظرش از نزدیک نیست.
مشتریان باید نسبت به تصمیمات خود دربارهی خریداری محصولات، احساس اطمینان کافی داشته باشند و تنها نمایش تصاویر مسطح، ابعاد یا مشخصات محصول نمیتواند با رابطهای که مشتری در زمان واقعی و در محیط زندگی واقعی خود با محصول برقرار میکند، جایگزین شود. بااینحال، فناوری واقعیت افزوده از طریق واقعیتبخشی به محصولاتی که هنگام خرید الکترونیکی تنها تصاویری بیش نیستند، خریداران اینترنتی را به نحو کاملا متفاوتی با محصولات دلخواهشان آشنا میکند.
چه برندهایی از نرمافزار واقعیت افزوده بهره بردهاند؟
IKEA Place
شرکت سازنده تجهیزات و مبلمان ایکیا اپلیکیشن واقعیت افزودهی خود را منتشر کرده است تا به مشتریان کمک کند دریابند در صورت تغییر چینش مبلمان و اثاث، خانهی آنها چه ظاهری پیدا خواهد کرد.
در این اپلیکیشن ، کاربران میتوانند بهآسانی از بین محبوبترین مجموعه محصولات اپلیکیشن دست به انتخاب بزنند یا آنها را بر اساس انواع مختلف نظیر «نوزاد و کودک» یا «صندلی و میز» فیلتر کنند و آنها را در فضای خود چیدمان کنند .
آمازون
آمازون نیز اخیرا اپلیکیشن واقعیت افزودهی جدیدی منتشر کرده است. این اپلیکیشن به کاربران امکان میدهد پیش از سفارش هر نوع محصول آن را با محیط خانه یا محل کار خود ادغام کنند. ویژگی دید واقعیت افزوده (AR View) از طریق لمس آیکون دوربین در اپلیکیشن آمازون فعال میشود و کاربر میتواند از بین هزاران محصول مختلف در شاخههای گوناگون نظیر دکور خانه، وسایل آشپزخانه و مبلمان دست به انتخاب بزند.
سفورا (Sephora)
در اپلیکیشن سفورا، کاربران بهوسیلهی آن میتوانند آرایش مجازی چهرهی خود امتحان کنند. این ویژگی با اسکن چهره، محل دقیق لبها و چشمها را مشخص میکند و امکان تغییر ظاهر را در اختیار کاربر قرار میدهد.
در حال حاضر، کاربران تنها میتوانند رژ لب، سایهی چشم و مژههای مصنوعی را امتحان کنند. این اپلیکیشن همچنین آموزشهای مجازی و نحوهی آرایش چهره را در اختیار کاربر قرار میدهد.
عینک RayBan
یافتن مناسبترین عینک میتواند گاهی اوقات به معضل بزرگی تبدیل شود. اپلیکیشن جدید ریبن به نام Virual Try On به شما امکان میدهد بهراحتی و بدون خارج شدن از خانه یا ایستادن طولانیمدت در مقابل آینه، عینکهای مختلف از برندهای متنوع را روی چهرهی خود امتحان کنید. این اپلیکیشن به لطف فناوری نقشهبرداری پیشرفتهی چهره به شما کمک میکند مدل مجازی را خود را بسازید و ظاهر خود را از زوایای مختلف مشاهده کنید. اپلیکیشن ریبن در نسخهی موبایل و دسکتاپ قابل دریافت است.